قدس آنلاین: مجلس شورای اسلامی در نظام جمهوری اسلامی ایران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و محور بسیاری از تصمیم‌گیری‌ها، قانون‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌هاست و چراغ هدایت دولت و ملت را به دست دارد.
مجلس شورای اسلامی پایگاه اساسی نظام و مردم و مایه حضور و مشارکت واقعی مردم در تصمیم‌گیری‌ها و مظهر اراده ملی است و از این‌رو آشنایی با بخش‌های مختلف آن ضروری به نظر می‌رسد. با همین هدف اصطلاح‌ها و کلیدواژه‌های حقوقی مجلس شورای اسلامی برای آشنایی مخاطبان در این صفحه منتشر می‌شود.
مصونیت نمایندگان مجلس شورای اسلامی
ماده ۷۳ آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی می‌گوید: طبق اصل ۸۶ قانون اساسی نمایندگان مجلس شورای اسلامی در مقام ایفای وظایف نمایندگی در اظهارنظرهای خود کاملاً آزادند و نمی‌توان آنها را به سبب نظراتی که در مجلس اظهار کرده‌اند یا آرائی که در مقام ایفای وظایف خود داده‌اند تعقیب یا توقیف و یا از حقوق اجتماعی محروم کرد.
تبصره این ماده می‌افزاید: وظایف نمایندگی شامل نطق، بحث‌های داخل دستور، بحث‌های جلسات کمیسیون‌ها، اظهار نظرهایی که برای اعمال اصل ۸۴ قانون اساسی انجام می‌شود و سایر موارد نظارتی و قانونی است.
ماده ۷۴ تأکید می‌کند: چنانچه به تشخیص هیئت رئیسه نماینده‌ای در سخنان خود در جلسه علنی به کسی نسبت ناروا داده و یا هتک حرمت کند، فرد مزبور می‌تواند در دفاع از خود به‌صورت مکتوب به اتهام وارده پاسخ دهد. پاسخ ارسالی در صورتی‌که بیش از دو برابر اصل مطلب اظهار شده نبود و متضمن توهین و افترا نباشد، در اولین فرصت در جلسه علنی قرائت می‌شود.
ماده ۷۵ می‌گوید: اگر در جلسه رسمی ضمن نطق یا مذاکره صریحاً یا تلویحاً نسبت سوئی به یکی از نمایندگان داده شود یا عقیده و اظهار او را خلاف جلوه دهند و نماینده مذکور برای رد آن نسبت به رفع اشتباه در همان جلسه یا در جلسه بعد اجازه نطق بخواهد بدون رعایت نوبت تا پنج دقیقه اجازه نطق داده می‌شود.
تعهدات نمایندگان
طبق ماده ۷۶؛ نمایندگان براساس مسئولیت نمایندگی، متعهد و ملتزم به حفظ حیثیات مجلس و نمایندگان و رعایت نظم و نوبت و اجرای آیین‌نامه داخلی هستند. در مواردی که نماینده‌ای رعایت تعهدات فوق را نکند، اقدامات ذیل به ترتیب از طرف رئیس به‌عمل خواهد آمد:
۱- تذکر شفاهی در جلسه علنی
۲- اخطار در جلسه علنی
۳- احضار و توبیخ متخلف در جلسه هیئت رئیسه
بر اساس ماده ۷۷ ؛ رئیس جلسه نسبت به نمایندگانی که از موضوع مذاکره خارج می‌شوند و یا بدون اجازه صحبت می‌کنند و همچنین نسبت به نمایندگانی که به‌واسطه عدم رعایت آیین‌نامه داخلی یا به انحاء دیگر رعایت نظامات مجلس را نمی‌کنند تذکر می‌دهد.
ماده ۷۸ قانون داخلی مجلس تصریح می‌کند: در صورتی‌که رئیس به یکی از نمایندگان دوبار تذکر داد و نماینده مجدداً از حدود نظم خارج شد، رئیس به او اخطار می‌کند.
ماده ۷۹ می‌گوید: توبیخ که سبب درج در پرونده و گزارش در مجلس می‌شود در موارد ذیل اجرا می‌گردد:
۱- در صورتی‌که نماینده‌ای پس از اخطار در همان جلسه از حدود نظم خارج شود.
۲- در صورتی‌که نماینده‌ای ظرف مدت یک ماه چهار مرتبه در جلسات متوالی یا ۶ مرتبه در مجموع مورد تذکر واقع شده باشد.
۳- کسانی که بیش از سه جلسه متوالی یا در مجموع پنج جلسه در یک ماه تأخیر غیرمجاز داشته باشند.
حقوق نمایندگان
ماده ۸۰ قانون داخلی مجلس درباره حقوق نمایندگان تصریح می‌کند: بودجه سالانه مجلس به پیشنهاد هیئت رئیسه پس از مشورت با کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات و در موعد مقرر برای دولت ارسال می‌شود تا با رعایت اصل ۵۲ قانون اساسی در بودجه سالانه کل کشور درج شود.
طبق تبصره ماده ۸۰، مقرری و هزینه‌های نمایندگی در هر سال در جلسه مشترک هیئت رئیسه با کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی با رعایت مقررات مالی مجلس به تصویب می‌رسد. نمایندگان مجلس می‌توانند حقوق و مزایای خود را از مجلس دریافت کنند. قبل از تصمیم مجدد در هر دوره به صورت علی‌الحساب ماطبق مصوبه دوره قبل عمل می‌شود.
مأموریت‌ها
ماده ۸۱ قانون داخلی مجلس اظهار می‌کند: مأموریت‌های رسمی فردی و جمعی نمایندگان برای شرکت در سیمنارها، اجلاس و بازدیدهای فنی و تخصصی در اخل یا خارج کشور با تصویب کمیسیون ذی‌ربط و تأیید هیئت رئیسه انجام می‌شود. نتایج حاصل از مأموریت به آن کمیسیون و هیئت رئیسه مجلس تسلیم می‌شود.
تعطیلات و مرخصی‌ها
ماده ۸۲ قانون مجلس تصریح می‌کند: تعطیلات تابستانی مجلس در هر سال سی روز است که زمان آن با تشخیص مجلس تعیین می‌شود. هیئت رئیسه می‌تواند در تنظیم برنامه جلسات علنی و کمیسیون‌ها به گونه‌ای عمل کند که نمایندگان در هر ماه یک هفته کاری هم برای رسیدگی به وظایف نمایندگی فرصت داشته باشند.
تبصره ماده ۸۲ اضافه می‌کند: در صورت ضرورت، رئیس مجلس می‌تواند با تقاضای حداقل ۵۰ نفر از نمایندگان و یا درخواست دولت، با ذکر دلیل در اوقات تعطیل، مجلس را به طور فوق‌العاده دعوت به انعقاد کند.
ماده ۸۳؛ نمایندگان یک ماه در هر سال حق استفاده از مرخصی با حقوق را دارند.
استفاده از مرخصی ضروری بدون حقوق نیز با موافقت هیئت رئیسه، حداکثر یک ماه در سال خواهد بود و در صورت عدم استفاده می‌توانند در سال‌های بعد استفاده کنند.
ماده ۸۴ می‌افزاید: اجازه مرخصی تمام مدت یک جلسه یا قسمتی از جلسات مجلس با موافقت هیئت رئیسه مجلس و در کمیسیون‌ها و شعب با رؤسای کمیسیون‌ها و شعب خواهد بود.
طبق ماده ۸۵، هیچ یک از نمایندگان قبل از تحصیل مرخصی نمی‌توانند غیبت کنند مگر با عذر موجه از قبیل بیماری یا حوادث غیرمترقبه.
منبع:آنا
انتهای پیام/
نظر شما